1. Đặt vấn đề

Chăn nuôi gà là một nghề truyền thống và lâu đời tại Việt Nam. Hiện nay, nhu cầu tiêu thụ gàtăng mạnh nên xuất hiện nhiều trang trại  gà ở  quy mô  công  nghiệp. Tuy  nhiên, những vấn đề phát sinh từ quá trình nuôi gà liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm đang có chiều hướng gia tăng (Trần Anh Tuyên và ctv, 2019). Ngày nay, các chế phẩm probiotic càng  được quan tâm nhiều hơn vì việc sử dụng kháng  sinh  trong chăn nuôi để kích thích tăng trưởng bị cấm và bảo đảm an toàn thực phẩm (Phạm Kim Đăng và ctv). Việc sử dụng probiotic để cung cấp những lợi khuẩn mang lại lợi ích lớn hơn trong chăn nuôi gà, cung cấp probiotic nhằm mục đích duy trì cân bằng hệ vi sinh đường ruột, kích thích chuyển hóa thức ăn nhằm tăng hoạt động của enzym tiêu hóa, cải thiện khả năng tiêu hóa, kích thích được  hệ miễn dịch, cải thiện hệ miễn dịch tự nhiên của đường ruột, kích thích tiết dịch và hệ  miễn dịch thu được probiotic là chất bổ sung vi sinh vật sống hữu ích trong thức ăn nhằm  cải thiện sự cân bằng hệ  vi sinh vật đường ruột theo hướng có lợi cho vật chủ (Perdigon và ctv, 1999), probiotic có tác dụng chuẩn bị cho các đáp ứng của cơ thể một cách tốt hơn với những yếu tố gây stress từ môi trường chăn nuôi (Blok và ctv, 2002). Chế phẩm Lactobacillus được  khuyến cáo sử dụng tăng cường hệ miễn dịch, cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, ức chế sự phát triển của vi sinh vật có hại, hỗ trợ sự tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng trên gà, qua đó giúp cho gà khỏe mạnh và phát triển tốt hơn. Để có thêm  minh chứng và cơ  sở khoa học cho tác dụng của chế phẩm, nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của chế phẩm Lactobacillus đến an toàn sinh học trong quá trình nuôi gà thịt.

2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1 Vật liệu và thời gian

Thí nghiệm (TN) được thực hiện tại huyện Châu Thành, tỉnh An Giang sử dụng chế phẩm probiotic có chứa vi khuẩn Lactobacillus.

TÓM TẮT Thí nghiệm được thực hiện tại hộ chăn nuôi gà tại huyện Châu Thành, tỉnh An Giang nhằm đánh giá hiệu quả bổ sung men vi sinh Lactobacillus plantarum và Lactobacillus acidophilus lên năng suất của gà thịt ở giai đoạn 1-8 tuần tuổi. Thí nghiệm gồm 3 nghiệm thức (NT) là: đối chứng (ĐC, không bổ sung men vi sinh vật), NT1 bổ sung men vi sinh có chứa Lactobacillus plantarum và NT2 bổ sung men vi sinh có chứa Lactobacillus acidophilus. Kết quả cho thấy chế phẩm vi khuẩn Lactobacillus plantarum và Lactobacillus acidophilus dạng bột đã ảnh hưởng lớn có ý nghĩa thống kê lên chỉ tiêu theo dõi về sinh trưởng tích lũy, sinh trưởng tuyệt đối, hệ số chuyển hóa thức ăn, tăng khối lượng, tiêu tốn thức ăn, tỷ lệ sống. Việc bổ sung men vi sinh (probiotic) đã mang lại hiệu quả cho việc cải thiện năng suất, sức khỏe trong chăn nuôi gà thịt. 

2.2. Phương pháp

Gà Nòi từ 1 đến 8 tuần được cho ăn thức ăn hỗn hợp (TAHH) có bổ sung chế phẩm sinh học probiotic chứa vi khuẩn Lactobacillus sp. Thí nghiệm được bố trí theo thểthức hoàn toàn ngẫu nhiên, 5 lần lặp lại, mỗi lần lặp lại tương đương một đơn vị TN gồm 10 con gà Nòi với tỷ lệ trống mái  1:1.  Gà được nuôi trong cùng điều kiện theo  phương thức bán chăn thả, quy trình chăm sóc, vệ sinh phòng trừ bệnh giống nhau ở các nghiệm thức (NT). Các NT gồm: Đối chứng (NT ĐC): gà được cho ăn 100% thức ăn (TA) tự chế, không bổ sung chế phẩm sinh học và có bổ sung kháng sinh điều trị các bệnh thông thường; TN1 (NT1): gà được cho ăn TA hỗn hợp tự  chế có bổ sung chế phẩm dạng bột chứa Lactobacillus plantarum: với liều lượng 0,5% (5g chế phẩm/kg TA, phun trực tiếp vào TA). TN2 (NT2): gà được cho ăn TA hỗn hợp tự chế có bổ sung chế phẩm dạng  bột chứa Lactobacillus acidophilus với liều lượng  0,5% (5g chế phẩm/kg TA, phun trực tiếp vào TA). Các chỉ tiêu theo dõi (dựa theo tác giả Bùi Hữu Đoàn, 2011) bao gồm: Tỷ  lệ  nuôi  sống (TLNS):  TLNS=Số  cá thể còn sống/Tổng số cá thể ban đầu. Sinh trưởng tích lũy: Cân gà theo định kỳ 2 tuần tuổi (từ sơ sinh đến 8 tuần tuổi). Cân vào buổi sáng trước khi cho ăn. Dùng cân điện tử có độ chính xác 0,01g. Sinh trưởng tương đối và sinh trưởng tuyệt đối: được tính theo phương pháp thông dụng. Hệ số chuyển hóa thức ăn:  HSCHTA=(KL TA tiêu thụ/KL gàtăng khi bắt đầu ăn TA) Chỉ tiêu tăng khối lượng (TKL, g/con/ngày): cân gà ở các NT 1 tuần 1 lần sau đó tính tăng khối lượng (TKL, g/con/ngày. Thức ăn cho ăn và thức ăn thừa được cân hàng ngày. Các chỉ tiêu về nhiễm bệnh được xác định thông qua biểu hiện lâm sàng: Hàng ngày theo dõi, ghi chép số gà chết, số gà có các triệu chứng khác thường tính toán các chỉ tiêu tỷ lệ sống, tỷ lệ nhiễm bệnh, số ngày nhiễm bệnh theo phương pháp thường quy trong chăn nuôi.

 2.3. Xử lý số liệu

Số  liệu thô  của  thí nghiệm  được  xử  lý sơ  bộ trên  phần  mềm  bảng  tính Microsoft Office  Excel  2007, sau  đó  phân tích  phương sai  (ANOVA) theo  mô  hình tuyến  tính  tổng quát (General Linear Model) trên phần mềm Minitab Release 20.3 (Minitab, 2021).

KẾT LUẬN 

Bổ sung 5g chế phẩm dạng bột chứa Lactobacillus plantarum và Lactobacillus acidophilus trong thức ăn cho gà Nòi đã có tác dụng tốt đến các chỉ tiêu về sinh trưởng tích lũy, sinh trưởng tuyệt đối, HSCHTA, TKL và sai khác so với không bổ sung là có ý nghĩa thống kê; từ đó, làm tăng hiệu quả chăn nuôi giảm thiệt hại đáng kể trong phòng chống bệnh liên quan đến tỷ lệ sống của gà. Nên bổ sung chế phẩm dạng bột chứa Lactobacillus plantarum và  Lactobacillus acidophilus trong thức ăn cho gà Nòi nhằm tăng hiệu quả và năng suất trong chăn nuôi gà thịt.