Không có “vùng cấm” với buôn lậu, hàng giả trong lĩnh vực y tế

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về kiểm điểm tiến độ thực hiện công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong lĩnh vực y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm, thiết bị y tế và các sản phẩm thuộc lĩnh vực y tế có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác phòng, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả các mặt hàng này đang diễn biến ngày càng phức tạp và có xu hướng gia tăng.

Đặc biệt, hàng giả là sữa, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thuốc có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe người sử dụng, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng. Các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả vẫn diễn ra bất chấp nỗ lực của ngành y tế.

Theo báo cáo của Bộ Y tế về kết quả thực hiện tháng cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ theo Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15/5/2025 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế đã tổ chức 2 hội nghị quán triệt Chỉ đạo của Thủ tướng, khẳng định quan điểm chỉ đạo: kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng, xử lý nghiêm minh, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đồng thời, Bộ nhấn mạnh trách nhiệm của cá nhân, tổ chức trong việc buông lỏng quản lý hay tiếp tay cho các hành vi vi phạm.

Bộ đã thành lập các Tổ công tác đặc biệt do Thứ trưởng Bộ Y tế làm Tổ trưởng, huy động sự phối hợp của các Cục, Vụ và địa phương nhằm tăng cường kiểm tra, xử lý tại thực địa. Bên cạnh đó, các đơn vị liên quan đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành công tác đấu tranh ngăn chặn vi phạm trong lĩnh vực y tế.

Bộ Y tế cũng đã triển khai các Tổ công tác làm việc với UBND các tỉnh, thành: Cần Thơ, Khánh Hòa, Thanh Hóa và Đà Nẵng; cử cán bộ tham gia các Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo 389 làm việc tại TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, An Giang, Tây Ninh, Lạng Sơn.

Kết quả kiểm tra, giám sát tại các địa phương cho thấy các tỉnh, thành đã quyết liệt triển khai Công điện 65, ban hành kế hoạch thực hiện, thành lập các đoàn kiểm tra tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh.

Nhiều vi phạm bị phát hiện trên các lĩnh vực

Về an toàn thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm đã ban hành Quyết định số 250/QĐ-ATTP ngày 22/5/2025 thành lập 5 đoàn kiểm tra đột xuất tại Bắc Ninh, Thái Bình, Đồng Nai, Nam Định, Hà Nội. Qua kiểm tra 17 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm chức năng, đã phát hiện: 1 cơ sở vi phạm về nhãn hàng hóa (đã yêu cầu tạm dừng lưu thông); 2 cơ sở vi phạm về quảng cáo; 1 cơ sở vi phạm 4 hành vi về điều kiện sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, Cục đã gửi văn bản đề nghị Sở Tài chính thu hồi Giấy phép đăng ký kinh doanh của 4 cơ sở. Các đoàn cũng đã lấy mẫu kiểm nghiệm, đang chờ kết quả để tiếp tục tham mưu xử lý vi phạm hành chính.

Về dược, mỹ phẩm, Cục Quản lý Dược ban hành Quyết định số 610/QĐ-QLD ngày 20/5/2025, thành lập 5 Tổ kiểm tra đột xuất tại các địa phương gồm Hà Nội, TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Long An, An Giang, Nam Định, Phú Thọ, Bắc Ninh. Tổng cộng 38 cơ sở được kiểm tra, gồm 18 cơ sở dược (9 sản xuất, 9 nhập khẩu thuốc), 20 cơ sở mỹ phẩm (13 sản xuất, 7 công bố, kinh doanh). Kết quả, 17 cơ sở vi phạm hành chính. Trong đó, lĩnh vực dược: 7 cơ sở vi phạm (2 cơ sở kinh doanh dược, 5 cơ sở sản xuất). Cục đã tạm dừng sản xuất 1 cơ sở do chỉ đáp ứng GMP mức độ 4; yêu cầu hủy 841 ống thuốc Milgamma N không đạt chất lượng về cảm quan và 2 lô bán thành phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe không đáp ứng điều kiện bảo quản. Kiến nghị Cục Quản lý Y Dược cổ truyền xem xét lại giấy chứng nhận GMP của một đơn vị.

Đối với lĩnh vực mỹ phẩm: 9 cơ sở vi phạm hành chính, chủ yếu do công bố sai, quảng cáo không đúng hoặc sản xuất, kinh doanh sản phẩm không đúng với Phiếu công bố.

Về dược liệu, thuốc cổ truyền, Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền đã thành lập các đoàn kiểm tra tại Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương, Hưng Yên (theo các Quyết định số 171, 172, 186). Qua kiểm tra 21 cơ sở (gồm 5 cơ sở sản xuất, 3 bệnh viện, 10 phòng khám chuyên khoa, 3 cơ sở phân phối), phát hiện 4 cơ sở vi phạm hành chính, đã chuyển thông tin để Sở Y tế xử lý.

Về lĩnh vực thiết bị y tế, Cục Hạ tầng và Thiết bị y tế ban hành Quyết định số 17/QĐ-BYT ngày 23/5/2025, về việc thành lập Tổ công tác của Cục Hạ tầng và Thiết bị y tế về tháng cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả; Quyết định số 18/QĐ-HTTB ngày 23/5/2025 về việc thành lập các Đoàn kiểm tra đột xuất công tác ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lân thương mại, hàng giả theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; Kế hoạch số 439/KH-HTTB ngày 31/5/2025 về việc triển khai 3 đoàn kiểm tra thực hiện các quy định của pháp luật về thiết bị y tế.

Các đoàn kiểm tra của Cục Hạ tầng và Thiết bị y tế đã tiến hành kiểm tra đột xuất tại 16 cơ sở khám chữa bệnh, cơ sở sản xuất, kinh doanh thiết bị y tế trên địa bàn các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Cần Thơ và TP. HCM.

Qua công tác kiểm tra, chưa phát hiện các đơn vị có hành vi vi phạm. Cục Hạ tầng và Thiết bị y tế đã chuyển các Biên bản kiểm tra kèm các tài liệu liên quan đối với 14 đơn vị đã kiểm tra để Sở Y tế Hà Nội, TP. HCM, Cần Thơ thực hiện các nội dung kết luận của đoàn kiểm tra.

Với tinh thần "không khoan nhượng, không có vùng cấm", Bộ Y tế đang siết chặt quản lý, thanh tra và xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm trong lĩnh vực y tế nhằm bảo vệ quyền lợi và sức khỏe người tiêu dùng, đồng thời đảm bảo sự lành mạnh của thị trường dược phẩm, thực phẩm và thiết bị y tế Việt Nam.