Sản phẩm dệt may đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, từ quần áo, đồ nội thất đến vật liệu y tế. Với sự phát triển của công nghệ vật liệu, ngày càng có nhiều sản phẩm dệt được tuyên bố có khả năng đặc biệt, trong đó có tính năng kháng khuẩn và kháng virus. Tuy nhiên, để những tuyên bố này có cơ sở khoa học và đáng tin cậy, một phương pháp thử nghiệm tiêu chuẩn hóa là điều cần thiết.

Nhằm thiết lập một phương pháp đánh giá thống nhất và đáng tin cậy, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đã phát triển và ban hành ISO 18184:2025 – "Sản phẩm dệt may – Xác định hoạt tính kháng virus của sản phẩm dệt" (Textile products – Determination of antiviral activity of textile products). Tiêu chuẩn này được kỳ vọng sẽ trở thành công cụ quan trọng cho ngành dệt may toàn cầu.

ISO 18184:2025 cung cấp một phương pháp định lượng để đánh giá hiệu quả của các sản phẩm dệt may trong việc làm bất hoạt (inactivate) hoặc giảm thiểu hoạt động của virus khi tiếp xúc với bề mặt vật liệu. Tiêu chuẩn này áp dụng cho nhiều loại sản phẩm dệt khác nhau, bao gồm vải dệt thoi, vải dệt kim, vải không dệt, sợi và các sản phẩm dệt may thành phẩm khác, có hoặc không có xử lý kháng virus.

Bộ tiêu chuẩn này quy định hai phương pháp chính để định lượng khả năng kháng virus:

Phép thử plaque assay: đo lường số lượng virus bị bất hoạt khi tiếp xúc với bề mặt vải.

Phép thử TCID₅₀ (tissue culture infectious dose 50%): xác định mức độ lây nhiễm virus trong tế bào nuôi cấy.

Quy trình thử nghiệm được thực hiện trong điều kiện kiểm soát nghiêm ngặt: vải được ủ với dung dịch chứa virus trong thời gian xác định (thường là 2 giờ ở 25°C), sau đó chiết xuất lượng virus còn lại để so sánh với mẫu đối chứng. Mức độ kháng virus được thể hiện bằng phần trăm virus bị bất hoạt – thông số này là cơ sở để chứng minh hiệu quả thực tế của sản phẩm.

Việc các doanh nghiệp áp dụng ISO 18184 giống như một minh chứng cụ thể để tăng niềm tin với người tiêu dùng đối với các sản phẩm gắn nhãn “kháng virus” khi có kiểm chứng từ tiêu chuẩn quốc tế. Mặt khác, doanh nghiệp không thể tuyên bố “kháng virus” nếu không qua thử nghiệm đạt chuẩn, từ đó giảm thiểu tối đa tình trạng sai lệch, gian dối trong quảng cáo để từ đó có thể tiến sâu hơn vào các thị trường quốc tế khó tính như: Châu Ấu, Nhật Bản, Mỹ,…

Điểm đặc biệt, tiêu chuẩn ISO 18184 còn có thể được kết hợp với nhiều tiêu chuẩn khác để phát triển vật liệu dệt thông minh và bền vững, như: ISO 20743 (kháng khuẩn), ISO 10993 (đánh giá sinh học), OEKO-TEX STANDARD 100 (kiểm soát hóa chất độc hại), hay các quy định châu Âu mới như Ecodesign & CSRD đang bắt buộc doanh nghiệp minh bạch hơn về tính năng, vòng đời và tác động môi trường của sản phẩm. Bởi phạm vị áp dụng tiêu chuẩn khá rộng rãi, bao gồm nhiều ngành nghề, các sản phẩm từ y tế, nội thất, giao thông, hàng không …

ISO 18184:2025 là một tiêu chuẩn quan trọng, không chỉ định hình lại cách chúng ta đánh giá sản phẩm dệt may mà còn nâng cao vai trò của ngành dệt may trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Bằng việc cung cấp một phương pháp thử nghiệm đáng tin cậy và được quốc tế công nhận, tiêu chuẩn này mở ra cánh cửa cho sự phát triển của các thế hệ sản phẩm dệt may mới, an toàn hơn, thông minh hơn, góp phần vào một tương lai khỏe mạnh và bền vững hơn.