Hiện nay, xuất khẩu sầu riêng đóng vai trò rất quan trọng trong ngành nông sản Việt Nam, đặc biệt trong việc thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu và mang lại nguồn thu ngoại tệ lớn. Sầu riêng đã trở thành một trong những mặt hàng trái cây xuất khẩu chủ lực, với Trung Quốc là thị trường tiêu thụ chính.

Mới đây, Trung Quốc đã chấp nhận sầu riêng Việt Nam có thể trở lại thị trường này bằng việc cấp thêm mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói cho các địa phương sản xuất, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam. Trước cơ hội này, các địa phương sản xuất sầu riêng tăng cường kiểm soát, kiểm tra chất lượng đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng xuất khẩu.

Chia sẻ với báo chí, ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, sau khi Trung Quốc cấp thêm 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói cho ngành hàng sầu riêng Việt Nam, cả nước đang có 1.396 mã số vùng trồng và 188 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng được xuất khẩu. Sự kiện này đánh dấu bước tiến quan trọng trong nỗ lực mở rộng quy mô xuất khẩu chính ngạch sản phẩm trồng riêng sang thị trường Trung Quốc.

Thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã theo sát sự phát triển ngành hàng sầu riêng, từ đó có những chỉ đạo hoạt động cho Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, cùng các đơn vị liên quan có giải pháp đồng bộ nhằm hoàn thiện các yêu cầu về tiêu chuẩn của thị trường Trung Quốc, đặc biệt là yêu cầu về an toàn thực phẩm, kiểm dịch thực vật và hệ thống truy xuất nguồn gốc với sản phẩm sầu riêng.

Đồng thời, ngành nông nghiệp cũng có nhiều khuyến cáo nông dân, các hợp tác xã, doanh nghiệp thu mua xuất khẩu phải tuân thủ nghiêm quy định của nhà nhập khẩu, tuân thủ kỹ thuật sản xuất sầu riêng, không để tồn dư chất bảo quản, hóa chất trong trái sầu riêng khi xuất bán ra thị trường.

Ngành hàng sầu riêng Việt Nam tập trung chủ yếu tại khu vực Tây Nguyên và phía Nam. Tại các địa phương sản xuất sầu riêng xuất khẩu, cả lãnh đạo địa phương lẫn người dân cũng nỗ lực hết sức để quản lý chất lượng theo yêu cầu của thị trường. Ông Đoàn Văn Đảnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bến Tre cho biết, đến nay, trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện trường hợp vùng sản xuất, lô hàng xuất khẩu nào bị nhiễm chất vàng ô, cadimi hoặc chất cấm khác. Tuy nhiên, thông qua các cơ quan chuyên môn và hệ thống khuyến nông cơ sở sẽ hướng dẫn người sản xuất, doanh nghiệp để sản xuất an toàn, tránh nguy cơ bị nhiễm kim loại nặng và những chất cấm khác. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp tỉnh cũng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát vùng sản xuất, nhà đóng gói để kịp thời phát hiện, xử lý.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết, về dài hạn, cần tái cơ cấu ngành sầu riêng theo hướng bền vững, khuyến khích phát triển các dòng sản phẩm chế biến sâu, nhất là sầu riêng đông lạnh, để nâng cao giá trị gia tăng và giảm lệ thuộc vào thị trường tươi. Việc xây dựng hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật từ sản xuất đến xuất khẩu được xem là yêu cầu cấp thiết để cạnh tranh bền vững.

“Trước bối cảnh thị trường nhiều biến động, việc giữ vững vị thế sầu riêng Việt Nam không thể chỉ dựa vào sự tăng trưởng nóng mà cần nền tảng pháp lý vững chắc, tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ và một hệ thống quản lý chủ động, minh bạch. Các cơ quan chuyên môn phải nỗ lực hơn nữa đồng hành cùng doanh nghiệp, sát cánh với địa phương, phối hợp cùng các cơ quan liên quan để bảo vệ thị trường, nâng cao giá trị và từng bước xây dựng thương hiệu sầu riêng Việt Nam trên trường quốc tế. Đây không chỉ là cuộc chiến giữ thị trường mà còn là hành trình khẳng định chất lượng và uy tín của nông sản Việt”, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh.

Các chuyên gia cũng khẳng định, việc đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng không chỉ là yêu cầu bắt buộc khi đưa sầu riêng Việt Nam ra thị trường thế giới, mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững của toàn ngành. Từ vùng trồng, quy trình canh tác đến đóng gói, bảo quản, mỗi khâu đều cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn kỹ thuật. Khi chất lượng được kiểm soát và minh bạch, sầu riêng Việt không chỉ giữ vững thị trường xuất khẩu mà còn nâng tầm giá trị nông sản quốc gia trong chuỗi cung ứng toàn cầu.