Cây rau má có tên khoa học là Centella asiatica (L.) Urban, (Họ Hoa rán, Apiaceae) là một trong những cây thuốc được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền ở Việt Nam và một số nước khác trong khu vực Châu Á như: Ấn độ, Trung quốc, Thái lan, Indonesia,…

Trong rau má, saponin là một hoạt chất có giá trị khoa học và thực tiễn khi nó đem lại những lợi ích tốt cho sức khỏe con người, một số công trình nghiên cứu đã phân lập được saponin với các saponin mang lại hoạt tính quan trọng trong rau má như: Asiaticoside, Asiatic acid, Madecassic acid, Madecassoside và xác định được hàm lượng của chúng. Thành phần và hàm lượng các saponin có trong các bộ phận của cây rau má phụ thuộc nhiều vào vị trí địa lý, thời gian sinh trưởng, môi trường sinh trưởng, thời gian thu hoạch và cách bảo quản. Quá trình sản xuất ra các sản phẩm từ rau má giàu saponin còn phụ thuộc vào quy trình sản xuất như quá trình xử lý nguyên liệu, lên men, sấy, nghiền,…

Ở Việt Nam, cây rau má mọc tự nhiên ở khắp mọi nơi hoặc được trồng khắp nơi, cây thường tìm thấy tại những nơi ẩm thấp. Rau má được khai thác và sử dụng tươi tại chỗ. Hiện nay, rau má còn được canh tác với qui mô lớn ở nhiều địa phương để chế biến thành các mặt hàng thương mại như: Bột rau má, mì rau má, các sản phẩm chăm sóc da từ rau má, viên uống rau má, viên sủi rau má,…

Qui trình sản xuất trà túi lọc từ bột củ rau má hữu cơ như sau:

Bột củ rau má thu được pha loãng trong DMSO 30% thành các nồng độ khác nhau (250, 500, 1000, 2000 và 4000 mg/mL). Tiến hành đánh giá khả năng kháng khuẩn sau 24 giờ.

Để có cơ sở cho khuyến cáo sử dụng, nghiên cứu đã tiến hành đánh giá khả năng kháng oxy hóa của bột củ rau má ở các nồng độ bột khác nhau thông qua hiệu suất khử gốc tự do DPPH.

Kết quả đánh giá khả năng kháng của bột củ rau má lên vi khuẩn E. coli và S. aureus cho thấy bột củ rau má có khả năng kháng dòng E. coli cao nhất với đường kính vòng vô khuẩn đạt 25,3±1,53 mm ở nồng độ 4000 mg/mL và thấp nhất với đường kính đạt 6 mm ở nồng độ 250 mg/mL; với dòng vi khuẩn S. aureus thì bột củ rau má có khả năng kháng khuẩn cao nhất với đường kính vòng vô khuẩn đạt 19,33±1,53 mm ở nồng độ 4000 mg/mL và thấp nhất là ở nồng độ 250 mg/mL với đường kính vòng vô khuẩn là 6,67±0,58 mm. 

Kết quả đánh giá khả năng kháng oxy hóa của bột củ rau má tăng tuyến tính với nồng độ bột, khi nồng độ bột tăng từ 1% đến 10%, hiệu suất khử gốc tự do cũng tăng dần từ 4,76% đến 61,72%, cao nhất ở nồng độ 10% với khả năng trung hòa DPPH là 61,72%±1,42.

Nghiên cứu đã xây dựng được quy trình sản xuất trà túi lọc từ bột rau má hữu cơ. Đây là một sản phẩm có tiềm năng rất lớn, có thể tạo ra làn sóng sản phẩm mới trong tương lai; sản phẩm có nhiều ưu điểm như bao bì gọn nhẹ, dễ sử dụng, chứa nhiều hoạt chất sinh học rất tốt đối với sức khỏe của con người.

Việc áp dụng quy trình sản xuất trà từ bột củ rau má vào thực tiễn sản xuất sẽ góp phần làm tăng giá trị kinh tế của người nông dân, bên cạnh đó còn giải quyết được phần nào vấn đề lao động nhàn rỗi ở địa phương.

Nếu có nhu cầu mua hoặc sử dụng sản phẩm xin vui lòng liên hệ số điện thoại: 0394.545.761 – Nguyễn Hoàng Tính