Công nghệ LED (Light Emitting Diode) đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, từ chiếu sáng trong nhà, ngoài trời đến các thiết bị điện tử và ứng dụng công nghệ cao.

Với nhiều ưu điểm vượt trội như tiết kiệm năng lượng, tuổi thọ cao, khả năng phát ra nhiều màu sắc và tính thân thiện với môi trường, LED đã nhanh chóng thay thế các công nghệ chiếu sáng truyền thống. Do đó ngày càng nhiều sản phẩm chiếu sáng sử dụng công nghệ LED và OLED xuất hiện trên thị trường, đòi hỏi các phương pháp thử nghiệm chính xác để kiểm soát chất lượng.

Trước nhu cầu đó, Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11843:2025 đã được ban hành, quy định cụ thể các yêu cầu và phương pháp đo lường các đại lượng điện, quang và màu của bóng đèn LED, môđun LED, đèn điện LED và OLED.

Theo tiêu chuẩn này, các thiết bị chiếu sáng có thể hoạt động với nguồn điện xoay chiều hoặc một chiều và có thể đi kèm với bộ điều khiển LED. Trong đó, khối sáng LED được xem tương đương với môđun LED và sẽ được kiểm tra theo các tiêu chí tương tự.

Tiêu chuẩn nêu rõ các đại lượng cần đo bao gồm: Quang thông tổng (tổng lượng ánh sáng phát ra); Hiệu suất sáng; Quang thông thành phần; Phân bố cường độ sáng; Cường độ trung tâm chùm tia; Độ chói và phân bố độ chói; Tọa độ màu, nhiệt độ màu tương quan (CCT); Chỉ số hoàn màu (CRI) và Độ đồng đều màu theo góc chiếu.

Ngoài ra, đèn điện OLED, môđun OLED, tile OLED và panel OLED cũng được đưa vào phạm vi áp dụng với các phương pháp đo tương tự, nhằm đảm bảo sự đồng bộ và chính xác trong đánh giá chất lượng ánh sáng.

Để đảm bảo kết quả đo đáng tin cậy, TCVN 11843:2025 quy định rõ điều kiện thử nghiệm tiêu chuẩn. Theo đó, các thiết bị đo phải được hiệu chỉnh và vận hành trong phạm vi sai số cho phép (khoảng dung sai) xung quanh giá trị chuẩn.

Trong thực tế, việc đạt đúng tuyệt đối giá trị đặt là khó khăn. Vì vậy, tiêu chuẩn cho phép hiệu chỉnh kết quả đo để quy về điều kiện chuẩn, đồng thời yêu cầu tính toán và khai báo độ không đảm bảo đo với mức tin cậy 95% (hệ số phủ k = 2).

Nếu không thể hoàn toàn tuân thủ điều kiện thử nghiệm tiêu chuẩn, các kết quả vẫn được chấp nhận nếu có điều chỉnh phù hợp và đánh giá đầy đủ độ không đảm bảo đo phát sinh.

Tất cả các thiết bị thử nghiệm đều phải đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật tối thiểu được quy định tại các mục cụ thể trong tiêu chuẩn, nhằm đảm bảo khả năng truy xuất đến đơn vị SI, phục vụ cho việc so sánh và đối chiếu quốc tế.

TCVN 11843:2025 là một bước tiến quan trọng trong việc tiêu chuẩn hóa lĩnh vực chiếu sáng tại Việt Nam, giúp các doanh nghiệp sản xuất và kiểm định sản phẩm chiếu sáng LED và OLED có cơ sở kỹ thuật rõ ràng và minh bạch. Qua đó, chất lượng ánh sáng và độ tin cậy của sản phẩm được nâng cao, đáp ứng tốt hơn yêu cầu của người tiêu dùng và thị trường xuất khẩu.