Chất lượng là “hộ chiếu” cho sữa Việt ra thế giới

Theo ông Trần Quang Trung - Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam, ngành sữa không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa mà đã có mặt tại hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong đó, những thị trường lớn như Trung Quốc, Trung Đông hay Indonesia đang là điểm đến tiềm năng nhờ dân số đông và nhu cầu tiêu dùng cao.

Tuy nhiên, muốn đưa sữa Việt ra thế giới, điều kiện tiên quyết là chất lượng sản phẩm. Theo ông Trung, doanh nghiệp muốn xuất khẩu phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn thực phẩm, kiểm soát nguồn gốc chăn nuôi, xử lý môi trường… Đặc biệt, nhiều đối tác quốc tế trực tiếp kiểm tra quy trình sản xuất tại nhà máy và trang trại, trước khi đưa ra quyết định nhập khẩu.

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp lớn như Vinamilk, TH true MILK, Nutricare, Mộc Châu Milk hay Nestlé Việt Nam đều cho thấy sự chuyển đổi mạnh mẽ trong cách tiếp cận thị trường toàn cầu, chú trọng vào chất lượng, an toàn và bền vững.

Ông Nguyễn Đức Minh - Tổng Giám đốc Công ty CP Dinh dưỡng Nutricare cho biết, đơn vị cam kết sử dụng công nghệ sạch, tiết kiệm năng lượng và phát triển sản phẩm trên nền tảng nguyên liệu tái tạo, bao bì thân thiện môi trường. Đến nay, gần 100% dòng sản phẩm nước của doanh nghiệp này đã sử dụng bao bì giấy có thể tái chế.

Sức tiêu thụ sữa trong nước cũng đang có dư địa lớn khi dân số Việt Nam hơn 100 triệu người. Việc gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và tham gia 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã mở ra cơ hội rộng lớn cho ngành sữa khi được cắt giảm thuế quan, mở rộng thị trường xuất khẩu.

Công nghệ và ESG thúc đẩy chuyển đổi xanh ngành sữa

Vinamilk là một trong những doanh nghiệp đi đầu trong chuyển đổi xanh với mô hình tích hợp giữa sản xuất, công nghệ và năng lượng. Năm 2024, Vinamilk duy trì 3 đơn vị trung hòa carbon, thay thế 89% năng lượng hóa thạch bằng năng lượng xanh, và đo lường khí nhà kính theo chuẩn ISO 14064 trên toàn hệ thống.

Ông Lê Hoàng Minh - Giám đốc điều hành sản xuất kiêm Trưởng dự án Net Zero của Vinamilk nhấn mạnh, công nghệ là chìa khóa giúp doanh nghiệp tối ưu quy trình sản xuất, giảm phát thải và nâng cao năng suất. Toàn bộ dây chuyền của Vinamilk hiện đã tự động hóa theo công nghệ châu Âu, giúp tăng năng suất 10 - 20% và giảm đáng kể tiêu hao năng lượng.

Doanh nghiệp này cũng đã triển khai hệ thống kho thông minh có sức chứa 50.000 pallet, tiết kiệm 70% năng lượng vận hành và tối ưu diện tích kho bãi. Tại các trang trại, công nghệ xử lý nước thải tạo ra biogas được tận dụng để sấy cỏ, đun nước, thanh trùng sữa tiết kiệm hàng trăm triệu đồng mỗi tháng.

Không đứng ngoài xu hướng trí tuệ nhân tạo (AI), Vinamilk ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dự báo nhu cầu, phân tích tiêu hao năng lượng theo từng loại bao bì, từ đó đề ra giải pháp tiết kiệm nhiên liệu và chi phí sản xuất hiệu quả.

Tập đoàn TH cũng nổi bật với mô hình nông nghiệp công nghệ cao. Năm 2008, sau sự cố sữa nhiễm melamine tại Trung Quốc, bà Thái Hương - nhà sáng lập TH true MILK đã khởi xướng mô hình sản xuất khép kín lấy thiên nhiên làm nền tảng và ứng dụng khoa học công nghệ để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Kết quả, tỷ lệ sữa tươi tại Việt Nam tăng từ 8% lên 60%, sữa bột pha lại giảm từ 92% còn 40%. Các sản phẩm của TH hiện chiếm hơn 51,9% thị phần sữa tươi trong nước.

Bà Thái Hương cho rằng, công nghệ và dữ liệu đóng vai trò then chốt giúp TH tối ưu chi phí, nâng cao năng suất và sản xuất sản phẩm đạt chuẩn quốc tế trên chính đồng đất Việt Nam.

Tại Nestlé Việt Nam, doanh nghiệp này đặt chất lượng và dinh dưỡng người tiêu dùng làm trung tâm trong mọi chiến lược. Đại diện doanh nghiệp chia sẻ, đơn vị đầu tư mạnh vào nghiên cứu và phát triển (R&D), phối hợp cùng các cơ quan nghiên cứu trong nước để phát triển sản phẩm phù hợp từng thị trường.

Mộc Châu Milk cũng đang chuyển đổi mạnh mẽ với các giải pháp giảm phát thải, sử dụng xe nâng điện, bao bì nhựa tái chế, tiết kiệm năng lượng trong nhà máy và tận dụng phụ phẩm để sản xuất năng lượng sinh học từ Biomass. Công ty đầu tư 1.600 tỷ đồng vào nhà máy chế biến sữa công nghệ cao nhằm nâng tầm sản xuất và tiêu chuẩn bền vững.

Ông Trần Quốc Huy - Giám đốc Marketing Mộc Châu Milk khẳng định: “Chuyển đổi sang sản xuất xanh không chỉ tối ưu chi phí mà còn là chiến lược sống còn để bảo vệ hệ sinh thái và phát triển bền vững trong thời đại mới”.

Từ việc nâng cao chất lượng sản phẩm, đầu tư công nghệ hiện đại, ứng dụng AI đến cam kết ESG, ngành sữa đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng xanh và chinh phục thị trường quốc tế. Đây không chỉ là hướng đi chiến lược, mà còn là cơ hội lớn để định vị ngành sữa Việt Nam trên bản đồ thực phẩm toàn cầu.