Mô hình cải tiến năng suất tổng thể (TPI) không chỉ là một công cụ kỹ thuật đơn thuần, mà còn là một cách tiếp cận chiến lược toàn diện nhằm thúc đẩy quá trình cải tiến năng suất một cách đồng bộ, bền vững và có hệ thống trong các doanh nghiệp Việt Nam. TPI được thiết kế với mục tiêu tích hợp các công cụ và phương pháp cải tiến năng suất vốn trước đây thường được triển khai một cách rời rạc như ISO, Kaizen, Lean, 5S hay KPI, từ đó tạo nên một mô hình quản trị hiệu quả, phù hợp với đặc thù vận hành của doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Mô hình TPI đưa ra một phương pháp tiếp cận mang tính hệ thống, tích hợp và có chiến lược rõ ràng. Trong đó, năng suất không còn được nhìn nhận dưới góc độ kỹ thuật hay sản xuất đơn lẻ, mà được đặt trong mối liên hệ chặt chẽ với các yếu tố cốt lõi của doanh nghiệp, bao gồm: định hướng chiến lược, hệ thống quản trị, năng lực công nghệ, trình độ nhân sự và hiệu quả của các quy trình sản xuất. Việc cải tiến năng suất theo mô hình TPI vì vậy không chỉ tập trung vào việc tăng đầu ra hay giảm chi phí, mà hướng đến việc tạo dựng một nền tảng phát triển bền vững, thích ứng với sự biến động của thị trường và các yêu cầu ngày càng cao từ khách hàng.

Đặc biệt đối với các doanh nghiệp ngành công thương – lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu sản xuất công nghiệp của Việt Nam, việc áp dụng mô hình TPI mang ý nghĩa chiến lược. Các doanh nghiệp trong ngành này đang chịu áp lực ngày càng lớn trong việc duy trì chất lượng sản phẩm ở mức cao, đổi mới công nghệ nhanh chóng và đáp ứng yêu cầu khắt khe từ chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong bối cảnh đó, TPI trở thành công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực hiện có, gia tăng năng suất nội tại, nâng cao hiệu quả vận hành và củng cố vị thế cạnh tranh trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.

Hơn nữa, TPI được tiếp cận không chỉ như một phương pháp cải tiến mà còn như một tư duy phát triển doanh nghiệp hiện đại. Mô hình này đặt trọng tâm vào đổi mới sáng tạo, lấy con người làm động lực và hướng đến việc tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng. Đây là sự chuyển biến quan trọng trong cách tiếp cận năng suất, từ chỗ chỉ chú trọng vào hiệu quả sản xuất sang hướng tiếp cận chiến lược hơn, toàn diện hơn và gắn với mục tiêu phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Một trong những điểm mạnh của TPI là khả năng tích hợp linh hoạt với các hệ thống quản lý và công cụ cải tiến năng suất hiện có trong doanh nghiệp. Những doanh nghiệp đã áp dụng ISO, KPI, Lean, 5S... có thể dễ dàng mở rộng và nâng cấp hệ thống hiện tại theo hướng tiếp cận TPI để đạt hiệu quả cao hơn mà không cần thay đổi toàn bộ cấu trúc vận hành.

Được lựa chọn triển khai thí điểm mô hình TPI, tại Công ty TNHH MTV Nông Dân Việt Gia Lai, chuyên chế biến mật ong và cà phê đặc sản, việc áp dụng TPI đã tạo chuyển biến tích cực cả trong tư duy quản lý và vận hành sản xuất. Bắt đầu từ hoạt động 5S, doanh nghiệp đã sắp xếp lại không gian sản xuất, loại bỏ vật dụng không cần thiết, duy trì vệ sinh định kỳ, giúp giảm thiểu rủi ro và tăng hiệu quả làm việc. Song song đó, hoạt động bảo trì máy móc theo định kỳ (TPM) được triển khai nhằm hạn chế sự cố thiết bị, nâng cao độ ổn định cho quy trình sản xuất. Đặc biệt, công tác đào tạo được chuẩn hóa theo phương pháp TWI, góp phần xây dựng đội ngũ nhân sự vận hành bài bản hơn. Mặc dù mới ở giai đoạn khởi đầu, nhưng việc thay đổi tư duy và cam kết cải tiến từ ban lãnh đạo đã đặt nền tảng vững chắc cho quá trình nâng cao năng suất và chất lượng lâu dài.

Còn tại Công ty TNHH Đào Tiến Phát Farm, doanh nghiệp chuyên sản xuất trà hoa hòe tại huyện Mang Yang, mô hình TPI đã giúp ban lãnh đạo nhận diện rõ ràng hơn những điểm yếu trong hệ thống vận hành. Trước đây, công ty chưa có hệ thống quản lý chất lượng bài bản, quy trình kiểm soát thiết bị còn rời rạc, chưa có sự theo dõi hiệu suất định kỳ. Sau khi tham gia dự án, công ty đã xây dựng kế hoạch áp dụng ISO 9001:2015, tiến hành kiểm kê, gắn mã thiết bị, kiểm soát bảo trì, đồng thời tổ chức lại khu vực sơ chế, đóng gói theo nguyên tắc 5S. Với đặc thù sử dụng nhiều lao động thời vụ, doanh nghiệp cũng đã bắt đầu thiết lập tài liệu hướng dẫn công việc, đặt nền móng cho việc đào tạo chuẩn hóa thao tác theo TWI trong tương lai. Quan trọng hơn, quá trình triển khai mô hình đã giúp đội ngũ quản lý nhận thức rõ vai trò của năng suất – chất lượng như một phần trong chiến lược phát triển bền vững.

Mô hình TPI là một giải pháp toàn diện, thiết thực và có khả năng nhân rộng trong bối cảnh doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước yêu cầu cấp bách phải nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh. Việc triển khai TPI không chỉ giúp doanh nghiệp đạt được các chỉ tiêu kinh tế cụ thể, mà còn góp phần tạo dựng nền tảng quản trị hiện đại, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và thúc đẩy đổi mới sáng tạo – những yếu tố cốt lõi để phát triển bền vững trong thời đại mới.